Co to jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

Od tego tematu powinnam była zacząć, ale dopiero przy zagadnieniu nietransakcyjnego  przemieszczenia uświadomiłam sobie, że to, czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, nie jest takie oczywiste.

Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oznacza nabycie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (możliwość wyzbycia się towarów, ale także prawo do korzystania z nich). Towary te w następstwie dostawy są przemieszczane z jednego państwa członkowskiego do drugiego. Stronami transakcji są podatnicy VAT - dostawcą musi być podatnik VAT, odbiorcą podatnik VAT lub osoba prawna niebędąca podatnikiem. Nabycie co do zasady musi być odpłatne - darowizny itp. nie są zaliczone do WNT (art. 5  ust. o VAT).

Na temat transakcji, które zostały wyłączone z WNT rozpisywać się nie będę - dotyczą dyplomatów i sił zbrojnych, ewentualnie armatorów morskich. Na 100% nie będę miała z tym do czynienia (chociaż istnieje niepisane prawo "nigdy ni mów nigdy"). No ... może czasem zdarzy się kupić coś w metodzie opodatkowania marży, która to metoda nie jest objęta WNT (art. 10 ust. 1 pkt 4, art. 120 ust. 4 i 5 VAT).

Istnieje jednak wyłączenie, z którym mam szansę się zetknąć - chodzi o pewien specyficzny zestaw podmiotów:

• rolników ryczałtowych
• podatników wykonujących jedynie czynności inne niż opodatkowane VAT-em
• podatników, których sprzedaż jest zwolniona z VAT (w związku z nieprzekroczeniem progu sprzedaży 150.000 zł w skali roku)
• osoby prawne nie bedące podatnikami

Istotne jest tu zastrzeżenie, że podmioty te korzystają ze zwolnienia w rozliczaniu WNT, o ile nie przekroczą w trakcie roku lub w roku poprzednim kwoty nabyć wewnątrzwspólnotowych w wysokości 50.000 zł. Do tej kwoty nie wlicza się VATu  zapłaconego lub należnego w kraju skąd przetransportowano towar. Taki przedsiębiorca powinien prowadzić zestawienie z przeliczeniem wartości transakcji według kursu NBP poprzedzającego dzień wystawienia faktury.

Przykład:

Załóżmy, że "Witex" jest zwolniony z VAT z uwagi na niskie obroty. Kupił w ramach WNT towar za 10.000EUR. Wcześniej nabył towary za 5.000 EUR. Tym samym przekroczył granicę 50.000 zł i z tytułu tego nabycia musi rozliczyć VAT (założyłam kurs EUR = 4, 2zł) oraz złożyć deklarację VAT-8.

Jak już wspomniałam, wewnątrzwspólnotowe nabycie ma miejsce od momentu przekroczenia granicy 50.000 zł. Przepisy nie precyzują, czy należy rozliczyć całą transakcję czy też tylko nadwyżkę. Rozliczenie całej kwoty transakcji (nie tylko nadwyżki) nie spowoduje ewentualnego zaniżenia kwoty należnego VAT i jest rozwiązaniem bezpieczniejszym, chociaż droższym.

Oczywiście od wyjątku zawsze jest wyjątek i powyższe zasady (limit 50.000 zł) nie dotyczą nowych środków transportu oraz wyrobów akcyzowych.
Ponadto wymienione podmioty mogą wybrać opodatkowanie zwolnionych na mocy tego przepisu czynności przez złożenie fiskusowi oświadczenia lub podanie dostawcy swojego numeru VAT UE.

Podatnicy, którzy jednak chcą skorzystać z tego wyłączenia, nie muszą rejestrować się jako podatnicy VAT UE - rejestracja jest konieczna dopiero w momencie przekroczenia limitu. NIP UE należy podać dostawcy przed "przełomową" transakcją, ponieważ nie będzie miał on podstaw do potraktowania tej dostawy jako WDT i naliczy lokalny VAT (który potem jakoś trzeba będzie odzyskać). Należy się więc zarejestrować dla potrzeb VAT UE przed datą przewidywanej transakcji przekraczającej próg.

Rozliczanie WNT (obowiązkowe lub dobrowolne) nie oznacza, że podatnik staje się czynnym podatnikiem VAT. Musi on rozliczyć VAT jedynie od czynności WNT i to wyłącznie podatek należny - nie ma możliwości rozliczenia podatku naliczonego.

Deklarację VAT-8 składa się w terminie do 25-tego dnia kolejnego miesiąca  niezależnie od faktu,  czy w danym miesiącu miały miejsce zdarzenia generujące  obowiązek podatkowy, czy też nie.