Są rzeczy na niebie i ziemi o których nie śniło się fizjologom, tfu, filozofom. Do takich rzeczy należą prawnicze sztuczki.
Okazuje się, że niekoniecznie trzeba zapłacić za faktury kosztowe, aby uniknąć korekty kosztów. Wierzyciela należy zaspokoić.
Art. 24d updof i 15b updop nakazują obowiązek skorygowania kosztów uzyskania o wartość wydatków, które nie zostały uregulowane w stosownych terminach. Okazuje się, że słowo "regulować" posiada szersze znaczenie niż "zapłacić", a oznacza, mniej więcej, wygaszenie zobowiązania bez uszczerbku na majątku wierzyciela. Kodeks cywilny (art. 453, 498-506) przychodzi w sukurs niepłacącym i dopuszcza następujące formy regulowania zobowiązań bez wypłukiwania się z zasobów środków płatniczych:
- odnowienie, czyli zastąpienie zobowiązania z tytułu dostawy towarów lub usług innym zobowiązaniem z tytułu weksla własnego lub umowy pożyczki - art. 506 KC;
- potrącenia czyli swojskiej kompensaty (to akurat logiczne) - art. 498-505 KC;
- świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum) - czyli wykonanie przez dłużnika pewnego świadczenia w zamian za zwolnienie z długu - oczywiście za zgodą wierzyciel (również w miarę logiczne)- art. 453 KC.
Frapuje mnie dopuszczenie przez organa podatkowe opcji zamiany dług na dług jako formy regulowania zobowiązań. Nie jestem przekonana, czy o to właśnie chodziło twórcom przepisów antyzatorowych.
Okazuje się, że istnieją interpretacje indywidualne, które dopuszczają stosowanie takich rozwiązań (zapłaty wekslem własnym):
Wskazać należy, iż termin "uregulowanie", którym posługuje się ustawodawca w powołanych powyżej przepisach jest pojęciem szerokim, obejmującym wszelkie typy rozliczeń, takich jak: gotówka, czek gotówkowy, dowód wpłaty na rachunek bankowy, polecenie przelewu, polecenie zapłaty, czek rozrachunkowy, akredytywa, weksel własny, weksel trasowany, okresowe rozliczenia saldami, rozliczenia planowe, karta płatnicza, potrącenie (kompensata). Przez termin "uregulowanie", o którym mowa w powołanych wyżej przepisach należy więc rozumieć każdą dopuszczalną prawnie formę efektywnego spełnienia świadczenia skutkującym wygaśnięciem zobowiązania.Na powyższe rozumienie terminu "uregulowanie" wskazuje jego literalne brzmienie. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN, "uregulować" znaczy m.in. "uiścić jakąś należność". Z kolei, "uiścić - uiszczać" oznacza "uregulować należność za coś". Natomiast "uiszczać się" zgodnie z powyższym słownikiem, oznacza "wywiązać się z jakiegoś zobowiązania finansowego". W konsekwencji, należy uznać, iż "uregulować", zgodnie z literalnym brzmieniem, oznacza spełnienie świadczenia skutkującego wywiązaniem się z zobowiązania finansowego, a w konsekwencji - wygaśnięciem zobowiązania. - IPTPB3/423-101/13-4/MF
Cały wic z odnowieniem polega na tym, aby jedno zobowiązanie zamienić na drugie, nowo zaciągnięte. W tym celu należy sporządzić specjalną umowę. Bez takiej umowy, wygaszającej jedno zobowiązanie, a tworzące kolejne, w tym przypadku wekslowe, sam weksel będzie traktowany jako zabezpieczenie zobowiązania, a nie jego spłata.
Źródło
Źródło
Przy tej okazji napomknę jeszcze o instytucji "umorzenia". Jeśli wierzyciel, z jakichś powodów, umorzy dłużnikowi jego zobowiązanie, nie oznacza to jego uregulowania i braku obowiązku korekty.
Jest to fragment orzeczenia NSA I SA/ŁD 355/11 wydanego na gruncie starych przepisów dotyczących korekty VAT od złych długów, ale należy przypuszczać, iż logika w przypadku korekty KUP będzie zbliżona.Biorąc pod uwagę powyższe, nie sposób zgodzić się z poglądem Spółki, iż umorzenie należności czyni "bezprzedmiotowym" (str. 3 wezwania do usunięcia naruszenia prawa) skorzystanie z ulgi za złe długi. Przeciwnie wierzytelność nadal nie jest zaspokojona i z punktu widzenia wierzyciela nadal jest "zła". Podatnik będący wierzycielem takiej należności może skorzystać z prawa do korekty podatku należnego, by pomniejszyć swoją stratę wynikającą z braku zapłaty ceny przynajmniej o wartość zawartego w niej podatku.
